Hiriirrii diddaa mootummaa abiyoot diyaspooratti jalqbe. Seenaa barreeffama afaan oromoo afaan oromo online. Taaddasaa birruu oromoota baayyee biratti akka abbaa sabboonummaa oromoo kan ammayyatti ilaallama. Free pdf ebooks users guide, manuals, sheets about kitaaba afaan oromoo kutaa 12 pdf download ready for download. Jireenyi godaantummaa fi tikfatummaa tikfatee geeddaramaa. Kana keessaa aadaa nyaataa, aadaa uffannaa, aadaa mana itti ijaaran, aadaa fuudhaa fi heerumaa, aadaa irreechaa,aadaa sirna ittiin bulmaataa, aadaa ateetee, aadaa sirbaa, aadaa ittiin wal dhibdee furatan, aadaa ittiin bulmaataa fi kan biroo hedduu qaba. Qabsoo bilisummaa ummata oromiyaa tan jaarraa bara 40 tokkoo ol gaggeeyfamaa jirtu keessatti, jiini seenaan gootummaa fii injifannoo keessatti hin galmaawin hin jiru.
Kaayyoon inni guddaan abon qabatee hundeeffame ummata oromoo sirna kolonii itoophiyaa jalaa baase oromiyaan biyya of. Qeerroo bilisummaa oromoo gurmuu dargaggoota oromoo ebla 02 bara 2011 ijaarame. Adda bilisummaa oromoo kaayyoo abo adda bilisummaa oromoo. Jaal lagaasaa wagii abbaa isaanii obbo wagii meettaa fi haadha isaanii adde buzunash ayyaanaa irraa bara 1960, godina lixa shawaa, konyaa mannaa, aanaa shinoo meettaa robii, ganda kuyyuu giccii jedhamtuu keessatti dhalate. Filmaatni kun akka gatii nu baasisu wallaallee miti. Walaloo lataa qanaii kutaa 1ffaa youtube walaloo lataa qanaii kutaa 1ffaa. Jaal lagaasaa wagii umriin isaa barmootaaf yeroo gahu, mana baruumsa sadarkaa tokkoffaa bakkamee jedhamutti kutaa 14 barate. Adda bilisummaa oromoo oromo liberation front yumpu. Abbaan kiyya miseensa adda bilisummaa oromoo waan tureef maatii kiyyarratti dhiittaa.
Akkasumas haala sabni oromoo kiyyoo bulchiinsa kolonii abasiiniya jalatti itti jiraatee fi qabsoo inni bilisummaa, dimokraasii, dinagdee fi haqaaf geggeesse irraa ibsa gabaabaa kennuuf. Jeneraal taaddasaa birruu ammoo galamsootti akka hidhamu godhe hogganoota hafan tamsaasetti guci sochii bilisummaa akka hindhaamne gochuu irratti gaheen obbo baaroo boonsaafi seena qabeessa akka tae beekama. Akeekni kabajaa fi yaadannoo guyyaa kanaa, injifannoo fi mirgoota wareegama isaaniitiin. Magdashoo keessatti hundeessuun qabsoo bilisummaa oromoo. Labsa waraana bilisummaa oromoo, ebla 1, 2019 kichuu. Akkasumas haala sabni oromoo kiyyoo bulchiinsa kolonii abasiiniya jalatti itti jiraatee fi qabsoo inni bilisummaa, dimokraasii, dinagdee fi haqaaf geggeesse irraa. Sheekh mohammadrashaad abdullee buulessa seenaa oromoo ti bilisummaa. Adda bilisummaa oromoo kaayyoo abo adda bilisummaa.
Firaaol jaalataatin baatiin sadaasaa seenuudhaaf guyyootni qubaan lakkaawaman hafte seenaa qabsoo diddaa gabrummaa ummatni oromoo gaggeessaa jiru keessatti iddoo olaanaa qaba. G 2005 seenaa qabsoo oromoo keessatti yakki inni guddaan, diina bira goranii lammii ofii miidhuudha. Barsiifni inni waaee eenyummaa oromoo irratti gochaa ture dhaloota oromoo haaraa kakaasee. Hara illee gootowwaan keenya guyyuu diina kuffisaa kufaa jiru. Dhumni jaaraa 18 ffaa fi jalqabni jaaraa 19ffaa seenaa oromoo keessatti jalqaba bara haarayaati. Henni kaalaandaariin oromoo booranaa kan aadaa fi haala jiruuf jireenya uummata booranaa waliin walitti hidhama cimaa qabu fi sirna gadaatiif illeen utubaa tausaa, qorattoonni seenaa ni dubbatu. Hojiileen raawwatamu hundi sirna gadaan walitti hidhata qaba. Gooti oromoo, jaalbiyyaa dantaa dhuunfaa kaasaa sabawaaf wareegu. Koottaa walwajjiin barree wal barsiifnaa, hawaasni oromoo fi jaalattoonni afaan kanaa iddoma jiran taaanii afaan oromoo akka baratan. Akkuma kaleessaa beela,daara,madaawuu fi ajjeefamuu gaafata. Ibsa ejjennoo walgahii shanee gumii adda bilisummaa oromoo. Gamtaan paartileen oromoo jajjaboo sadii, addi bilisummaa oromoo abo, kongirasiin federaaliistii oromoo kfofi paartiin biyyaalessaa oromoo pbo ijaaruuf waliigalan adeemsumarra jira jedhu. Akeekni barruu kanaa cuunfaatti waaee ummata oromoo, biyya isaa, aadaa, qaroomina fi seenaa isaa barsiisuu dha.
Adda bilisummaa oromoo abboo 1976 kan mootummaan somaaliyaa haaluma siyaasa habashaan walfakkaatuun meeshaa gobiromfannaaf tolfatee qabeenya ummata oromoo saamuuf saganteefate, adda islaama bilisummaa oromiyaa 1978, ijaarsa bilisummaa saba oromoo 1988, fi adda bilisummaa tokkummaa ummata oromoo. Sirni gadaa sirna dhalli oromoo hoodaa fi itti gaafatama adda addaa kan itti qabatanii dha. Kanaaf, namni kana jedhe akkas jedhe kan jedhu hundaaf deebii deebisaa ooluun yeroo ofii. Addi bilisummaa oromoo abo jaarmayaa siyaasaa uummata oromoo kiyyoo kolonii habashoota jalaa bilisa baasuuf qabsoo bilisummaa. Uffata aadaa oromo gosa adda addaatti argachuu dandeessu. Itti dabalees lammii oromoo miliyoona hedduun lakkaawamani naanna finfinne qubatani jiruu. Seenaa akkaan nama boochisu goota dubartii lubbuun. Marii hayyu duree adda bilisummaa oromoo jal dawiid ibsaa hawaaasaa oromo norway wajjiin.
Fedhii irratti hundaawanii, buura ummatooti bilisa tahan tokkummaa siyaasaa ummachuuf godhan ijaaruuf abo fi ummatni oromoo murteeffatanii jiru. Kana jechuun gadaan sirna aadaa, seenaa, afaan, hawaasummaa, dinagdee oromoo irratti hundaaee ijaarame jechuudha. Gooti oromoo didhaa fi sossobbiin karaa irraa kan hin ceesifne, jagnummaa, gamnummaa fi arjummaan beekamu. Abo ijaaramuun hawwi ummata oromoo jaarraa tokkoo kan qabsoo cimaa fi waaltaawe qabaachuu dhugoomse. Seenaa uummata oromoo keessatti kan argaa jirru ayyaan ilaalatoota adda unique opportunists tahan arguu dha. Keessattuu mallattoo tokkummaa, nagaa fi bilisummaa ummata oromoo kan tae aadaan sirna gadaa oromoo. Yeroo kanatti jireenyi oromoo jijjiirama sirnaa keessa tur.
Guyyaan ummanni oromoo gabrummaa sirna alagaatin gateettii isaarratti feame ofirraa kaasuuf waamicha dhaaba kallacha qabsoo bilisummaa oromoo tahe adda bilisummaa oromoo irraa. Akka qoannoo bara 1994 akka dhaha giriigooriyaanitti baaynni ummata oromoo dhibbantaa ummata itoophiyaa 32. Seenaa fi hidda latinsa oromoo harargee bilisummaa. Wareegama baasuun keenya osoo hin dhumatin maaliif guyyaa goototaa jennee ebla 15 kabajanna yaadi jedhu illee namatti buluu dandaa. Waraana bilisummaa oromoo haala ulfaataa jalatti diina kuffisaa kufaa jirtu dargaggootaa oromoo, sodaan alatti diina dhala namaaf naasuu hin qabne irratti. A4o, ebla 15, 2020 gootota wareegamtoota oromoo ti. Ilmaan oromoo magalaawwan oromoo adda addaa keessa jiraatan warra finfinnen waliin dhaabbachun hiriira godhuu barbaachiisaa dha. Qabsoo keenya keessatti warra bilisummaaf wareegame faarsuu caalaa warra akka sabni garboomu godhe abaaruun yaroo keenya guddaa fudhachaa jira.
Hararra dhaabbannee salphina lammaffaa galmaaaa jiru argaa fi dhagaaa. Adeemsa qabsoo bilisummaa oromoo keessatti warraaqsa. Seenaa barreeffama afaan oromoo afaan oromo online marsariitii barnoota afaan oromoo. Kitaaba afaan oromoo kitaabi haaraan mata dureen isaa kudhaama seenaa jedhamuu fi kan seenaa, aadaa fi amantii oromoo ibse maxxanfamee baee jira. Sabni oromoo saba itoophiyaa keessatti baayina ummataan tokkoffaa irra jiru. Ibsa adda bilisummaa oromoo jidduu kana mootummaan wayyaanee karaa kaabinee ministirootaa baanuun wixinee labsii faayidaa. Heera mootummaa hirmaannaa uummataan mirkanaaeen aadaan oromoo kaleessa maqaan itti moggaafamee, xuriin itti dibameefi akka tuffatamu taee ture sun irraa kaee uummatni abbaa aadaa fi seenaa tae aadaa isaa bakka ganamaatti bifa sirrii taeen deebifatee ittiin jiraachuu erga eegalee kunoo nuusa jaarraa lakkoofsisuu dandaee jira. Qabsaawaa gootaa fi qondaala waraana adda bilisummaa oromoo kan seenaan isaa hin dubbatamin.
Addi bilisummaa oromoo marii nageenyaa mootummaa itoophiyaa waliin mari achuuf haala mijeessuuf jecha yeroof waraana dhaabuusaa beeksise. Waraanni bilisummaa oromoo garuu qabsoo isaa kan itti fufe yoo tau bara 1976tti qaama adda bilisummaa oromoo tae. Jaal hawwii deebisaa goota dubartii adda bilisummaa oromoo arra lubbuun jirtu haga dhumaatti daawwadhaa. Waltajjiidhan qorannoo research centers afaan, aaadaa, seenaa fi sirna gadaa oromoo ijaaruu dhaabuu fi seenaa saba oromoo kan dabre qorachuu, barachuu, barsiisuu fi guddisuu. Yakka suukkanneessaa guyyaa haraa calanqo irratti tae guutuu ummata oromoo fi qeerroo bilisummaa oromoo kan gaddisiisee fi laalaa seenaa sukkanneessaa baroota 1880 moota keessa anoolee fi calanqoo keessatti nugustichi yerosii minilkii fi goobanaan oromoota irratti taasisan kan nu yaadachiisu dha. Guyyaan kun gootota qabsaawota keenya kanneen bilisummaa saba keenyaa mirkaneessuudhaaf dabarsanii of kennanwareegaman kan itti yaadannee oolluu dha. Guyyaa gootota wareegamtoota oromoo ilaalchisee ibsa abo irraa kenname. The movement is the culmination of over 70 years of uncoordinated resistance by oromos against ethiopias central government. Kanas fooyyessuufi baballisuuf jecha bara 2007 keessa artistoota oromoo kanneen gurguddoo taan dabalatee leenjii dheeraa kennuufiin woldaan akka ijaaramaniifi hojiitti akka galan taee jira. Dhibbaa alagaa bitamuu waggaa dhibbaa oromoo irra turuurraa kan kae hedduun. Addi bilisummaa oromoo abo jaarmayaa siyaasaa kiyyoo kolonii habashoota jalaa bilisa bahuuf qabsoo bilisummaa ummatni oromoo gaggeessu hogganuuf sabbontootaan bara 1973 keessa ijaaramee dha. Namoota diina oromoofu hooggana tahuu dandautu diinaaf jilbeefatee hojjeta. Dhaabni bilisummaa oromoo immoo qaama adda bilisummaa oromoo dameelee jiran keessaa damee waraanaati. Kitaaba qaacceeffame giimii giimii ukkaamame kubee oromoo oromo encylcopedia.
Lammiin kun hiriiraa finfinnetti tau kessatti qooda fudhachuun dirqama isaatti. Hayyu duree adda bilisummaa oromoo qaama ceumsaa kan taan obbo galaasaa dilboo biyatti deebianii karaa nagaan qabsaauuf akka jiran beeksisan. Simannaa hogganoota olaanoo adda bilisummaa oromoo magaalaa finfinnee fulbaana 15,2018. Barreessaan kitaaba kanaa ogumaan balaliisaa xayyaaraa yoo taan barnoota phisics baratan obbo leellisaa aadaa kitaaba barreessuuf kan na kakaase balina aadaa fi seenaa oromoon qabu jedhan. Duaan boqochuu sabboontuu fi qabsooftuu oromoo addee faaxumaa galmoo ilaalchisee ibsa abo irraa bahe. Kitaabni seenaa oromoo hanga jaarraa 16ffaa maddoota garaa garaa eeruun maqaan itoophiyaa jedhu absiniyaadhaaf kan kenname namoota kitaaba 4. Afoola afaan oromoo haala kamiin guddisuu dandeenya afoolli bifa liitireecharii taee aadaa, seenaa, duudhaa, seenaa fi eenyummaa dhaloota darbee himaamsa afaaniitiin gara dhaloota itti aanutti ykn dhaloota.
Baaroo tumsaa buuuressaa abofi mallattoo qabsoo oromoo. Qeerroo the national youth movement for freedom and. Baaroo tumsaa buuuressaa abofi mallattoo qabsoo oromoo seenaa obbo baaroo tumsaa. Baatiin eblaa baatii goototaa, ebla 15 guyyaa goototaa ti. The proponents of the movement hold that the oromo people constitute a nation. Adda bilisummaa oromoo abo dhaaba bilisummaa oromoof qabsaawu fi oromiyaa bilisa baasuf sochoudha. Seenaa boonsaa waraana bilisummaa oromoo fi qabsoo bilisummaa oromoo kan hanga haraa diignee ofii jiraachuu irra falmachaa wareegamnee seenichaa fi falmaa bilisummaa dhaloota dhaalchisuu filanne. Addi bilisummaa oromoo marii nageenyaa mootummaa itoophiyaa waliin mariachuuf haala mijeessuuf jecha yeroof waraana dhaabuusaa beeksise. Ebla 15 guyyaa gootota wareegamtoota oromoo kan 2020 ilaalchisee ibsa abo ebla 11, 2020 ebli 15 guyyaa gootota wareegamtoota oromoo ti. Seenaa ummata oromoo gababbinaan oromoon saba afrikaa keessa jiraatu, kan itoophiyaa keessaa fi haga xiqqoo immoo ummata keeniyaa fi somaaliyaa keessatti argamu dha.
Gooti oromoo nama kutannoo fi wareegama saatiin jireenya saba oromoo keessatt jijjiirama argamsiisu yk argamsiisuuf dabarsee of kenne. English abbreviation olf is an organisation established in 1973 by oromos in ethiopia. Ummanni oromoo karoora maastar pilaanii finfinnee toftaa jijjiirratee hojiirra oolfamuuf jiru gonkumaa hin eyyamu. Afaan oromoo osoo abbaa itti gaafatamummaan irratti hojjatu qabaatee addunyaarraatti afaanota gurguddoo keessaa sadarkaa 20ffaa argata ture, guddina afaan oromoo kan quucarse mootummaa naannoo oromiyaati, afaan oromoo afaan hojii mootummaa federaalaa tauun dura afaan hojii waajjiraalee mootummaa naannoo oromiyaa tahuu qaba, ani, ati, isheen, inni, isaan, isin hundi keenya. Qabsoo bilisummaaf ummatni oromoo gaggeessu sirna cunqursaa mootummaa irratti kan xiyyeeffate malee ummata kam iyyuu kan hin ilaalle tahuu abo irra deebiee mirkaneessa. Kitaaba barataa barnoota kutaa 12 afaan oromoo barnoota afaan oromoo kitaaba barataa ministeera barumsaa bara 2005 kutaa rippaabiliika dimookiraatawaa fedaraalawaa. Seenaa jimjimoo, sababii dhiittaa mirga namoomaaf biyyaa baqachuu hanga wixinee seeraa hr 128 qopheessuu.
1423 830 1553 851 982 432 629 1436 524 1399 540 116 1278 252 1594 384 1442 605 933 628 719 737 383 494 1271 377 1128 150 1017 220 1485 57 495 46 1278 478 756 621 1066 269 840 67 902 691 244 600 131